Andere verboden of ongewenste stoffen Afdrukbare versie   |   Laatst bijgewerkt op 11.08.2015

In diervoeders worden binnen bepaalde grenzen bepaalde stoffen aanvaard terwijl andere daarentegen formeel verboden zijn (bijvoorbeeld hormonen). Het FAVV voert tal van analyses uit om de afwezigheid van hormonen en de afwezigheid van verboden additieven zoals antibiotica, waarvan het gebruik als additief werd verboden in het kader van het preventiebeleid tegen antibioticaresistentie, aan te tonen.

Gerecycleerde vetten (keukenafval) zijn eveneens verboden omwille van de risico's die ze voor de diergezondheid of de veiligheid van dierlijke producten kunnen inhouden: zij kunnen eiwitten bevatten die verboden zijn voor herkauwers (eiwitten afkomstig van zoogdieren). In het kader van de bestrijding van BSE (gekke koeienziekte), voert het FAVV controles uit om na te gaan of er geen verboden dierlijke eiwitten aanwezig zijn, in het bijzonder door kruiscontaminaties in voeder voor herkauwers. Onvoldoende zuivere rundvetten zijn eveneens verboden.

Het FAVV voert ook analyses uit op ook melamine, een chemisch bestanddeel dat gebruikt wordt bij de fabricatie van plastic. Het product werd in het verleden op een frauduleuze manier toegevoegd aan bepaalde in China vervaardigde melkproducten om het stikstofgehalte schijnbaar te verhogen.

Het FAVV spoort hydroxymethylfurfural (HMF) op in producten op basis van suiker bestemd voor bijenvoeder. Dit kan in dit voedsel worden gevormd wanneer het slecht wordt bewaard en aan hitte wordt blootgesteld (zon). Deze stof is schadelijk voor bijen. Er wordt eveneens toezicht gehouden op verschillende ongewenste zaden. Deze kunnen voor sommige dieren giftig zijn.

Er werden ook analyses uitgevoerd voor de opsporing van GTH (glycerol triheptanoaat) dat als merker wordt toegevoegd aan diermeel en dierlijke vetten, aangezien deze niet mogen gebruikt worden in diervoeders.

Nitraten komen van nature voor in groenten en fruit. De concentratie ervan verschilt naargelang de soort, het seizoen en de teeltwijze. Ze komen vooral voor in bladgroenten. Nitraten zijn weinig toxisch maar de metabolieten ervan kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid. Tweekleppige schaaldieren zoals mosselen, oesters en sint-jakobsschelpen voeden zich met microalgen (fytoplankton) door deze uit het water te filteren. Bepaalde soorten fytoplankton produceren toxines die accumuleren in de schaaldieren: mariene biotoxines. De consumptie van dergelijke schaaldieren kan bij mensen aanleiding geven tot braken en diarree (DSP: Diarrhetic Shellfish Poisoning, veroorzaakt door lipofiele toxines), desoriëntatie en geheugenverlies (ASP: Amnesic Shellfish Poisoning), zenuwsymptomen en verlammingsverschijnselen (PSP: Paralytic Shellfish Poisoning).

Histaminevorming in vis kan plaatsvinden wanneer het van nature aanwezige histidine door bacteriën wordt omgezet tot histamine. Bepaalde vissoorten zoals tonijn, makreel, sardines, haring, ansjovis, … bevatten veel histidine en houden bijgevolg meer risico in op vorming van hoge gehaltes aan histamine. Dit is vooral het geval bij het hanteren of stockeren in verkeerde omstandigheden (bv. bewaren bij te hoge temperatuur). Het consumeren van vis die hoge gehaltes aan histamine bevat, kan vergiftigingsverschijnselen veroorzaken (misselijkheid, huiduitslag, hoofdpijn, maag-darmklachten, …). Histamine wordt niet vernietigd bij het koken of bakken van vis. Gekoeld bewaren van verse vis (0-4°C) is dus een zeer belangrijke maatregel om histaminevorming te beperken.

In de veehouderijen, in de slachthuizen, bij ingevoerde producten en soms ook in de verwerkings- en distributiesector neemt het FAVV monsters voor het opsporen van anabolica (hormonen, antithyroïde stoffen, beta-antagonisten en corticosteroïden), verboden stoffen (chloramphenicol, nitrofuranen, nitro-imidazolen), diergeneesmiddelen (antibiotica, anthelmintica, coccidiostatica, niet-steroïdale ontstekingsremmers (NSAID), enz.). Verdachte monsternames ivm anabolica worden beschreven in het hoofdstuk Fraudebestrijding.

	Diergeneesmiddelen
	Melamine
	Nitraten
	Mariene biotoxinen

* De verhoogde controles werden in 2014 ingesteld terwijl er in 2013 non-conformiteiten vastgesteld waren
** In 3 gevallen werd de non-conformiteit in 2013 vastgesteld.

Eén verhoogde controle van het type H werd toegekend aan een rundveebedrijf omdat bij 3 runderen androgenen ontdekt waren. Eén verhoogde controle van het type N1 werd toegekend naar aanleiding van de aanwezigheid van fenylbutazone.

Onder de verhoogde controles van het type R die aan rundveebedrijven toegekend waren, werden hiervan 12 toegekend ingevolge antibioticagebruik, 4 ingevolge het gebruik van niet-steroïdale ontstekingsremmers, 3 ingevolge het gebruik van antibiotica en van niet-steroïdale ontstekingsremmers en 1 ingevolge het gebruik van antiparasitaire middelen. Onder de verhoogde controles van het type R die aan varkenbedrijven toegekend waren, werden hiervan 9 toegekend ingevolge antibioticagebruik, 1 ingevolge het gebruik van niet-steroïdale ontstekingsremmers, 1 ingevolge het gebruik van antiparasitaire middelen en 1 ingevolge het gebruik van antibiotica en kalmerende middelen.

Zes verzoeken om beroep werden ingediend, zij hebben aanleiding gegeven tot een nieuw onderzoek van het dossier door de Evaluatiecommissie.