Autocontrolesystemen en sectorgidsen Afdrukbare versie   |   Laatst bijgewerkt op 22.06.2016

Sinds 2005 moeten alle operatoren actief in de voedselketen in hun inrichting een autocontrolesysteem implementeren om aan de consumenten een betere bescherming te bieden. Teneinde de operatoren te helpen aan deze verplichting te voldoen, worden door de beroepsorganisaties autocontrolegidsen opgesteld die door het FAVV gevalideerd worden.

Het FAVV moedigt al verscheidene jaren de sectorverenigingen aan om duidelijke en didactische gidsen op te stellen, wat ondertussen heeft geresulteerd in 33 goedgekeurde sectorgidsen. In 2015 werd de revisie van volgende gidsen goedgekeurd:

• G-018 Generische autocontrolegids voor slachthuizen, uitsnijderijen en inrichtingen voor de vervaardiging van gehakt vlees, vleesbereidingen en separatorvlees van als landbouwhuisdier gehouden hoefdieren,
• G-040 Sectorgids voor de primaire productie,
• de door het FAVV aangepaste gidsen G-003 Autocontrolegids voor de beenhouwerij-spekslagerij,
• G-025 Autocontrolegids voor de sector van de grootkeukens en verzorgingsinstellingen.

Het FAVV helpt de opstellers van de gidsen. Om het invoeren van de autocontrole in de bedrijven te vergemakkelijken, werden versoepelingen voorzien. Tot begin 2013 waren deze versoepelingen beperkt tot de KMO’s uit de distributie, de horeca en de micro ondernemingen van de transformatiesector, maar sedert maart 2013 zijn de versoepelingen, via een nieuw ministerieel besluit, uitgebreid tot alle inrichtingen in de B2C-sector, ongeacht de grootte van de inrichting. Deze versoepelingen maken het voor de inrichtingen mogelijk om de HACCP-procedures die in de gids beschreven zijn over te nemen zodat zij zelf geen eigen gevarenanalyse meer moeten uitvoeren. Dit vergemakkelijkt grotendeels het implementeren van de autocontrole in kleine bedrijven die over weinig personeel en wetenschappelijke expertise beschikken.

In 2014 heeft het FAVV een procedure geïntroduceerd die het mogelijk maakt voor beheerders van privésystemen om equivalentie aan te tonen met de gidsen. Equivalentie betekent dat bij een gunstige audit op basis van het equivalent systeem er geen extra audit meer nodig is op basis van de betrokken gids maar dat het geauditeerde bedrijf toch kan genieten van een bonus op de heffing van het FAVV en van de vermindering van de inspectiefrequentie. In 2015 werd niet alleen het behoud van de equivalentie bevestigd voor een revisie van de Vegaplan Standaard met een revisie van G-040, Sectorgids voor de primaire productie (modules A – plantaardige productie en B – ruwvoeder), ook werd de equivalentie aangetoond van de FCA-standaard (Feed Chain Alliance, voorheen GMP diervoeders) met G-001 Autocontrolegids diervoeders.

Operatoren die hun autocontrolesysteem hebben laten valideren, genieten van een verlaging van de inspectiefrequentie door het FAVV en van een korting van 75% op de jaarlijkse heffing. De audits zijn gebaseerd op de goedgekeurde autocontrolegidsen en worden uitgevoerd aan de hand van checklists die door het FAVV zijn opgesteld in overleg met de vertegenwoordigers van de betrokken beroepsverenigingen. In 2015 werden de specifieke checklists die van toepassing waren in de B2C vervangen door één generieke checklist wat een sterke vereenvoudiging betekent voor alle betrokken partijen. Voor enkele activiteiten die nog niet door een gids gedekt zijn (er is een gids beschikbaar voor meer dan 99% van de operatoren) heeft het FAVV specifieke tools uitgewerkt om de bedrijven te helpen.

In de sectoren waarvoor er een gids bestaat, worden de audits eventueel door het FAVV maar doorgaans door een van de 14 geaccrediteerde en erkende certificeringsinstellingen (OCI) uitgevoerd. Sinds 2015 zijn er nu ook 2 OCI’s erkend voor het uitvoeren van audits op basis van de G-034 Autocontrolegids voor de productie en verkoop van zuivelproducten op het landbouwbedrijf. Gelijktijdig met de audits voor de validatie van de autocontrole kunnen deze OCI’s audits uitvoeren op basis van privélastenboeken. Door deze “gecombineerde audits” kunnen de kosten worden verlaagd.

Het aantal bedrijven dat hun autocontrolesysteem heeft laten valideren met gunstig gevolg, stijgt voortdurend. Dit toont de doeltreffendheid van het doorgevoerde beleid aan.

Eind 2015 beschikten 23.151 inrichtingen over een gevalideerd autocontrolesysteem voor al hun activiteiten.



Net zoals vorig jaar zijn de meeste validaties terug te vinden in de sector van de primaire productie, gevolgd door de distributiesector.

In 2012 werd de FAVV-smiley, die tot dan enkel bestemd was voor restaurants en grootkeukens, uitgebreid naar alle inrichtingen uit de sector B2C die over een gevalideerd autocontrole systeem beschikken. Eind 2012 afficheerden 1.262 vestigingseenheden een FAVV-smiley. Eind 2015 zijn er dat ondertussen 2.947. De smiley wordt afgeleverd door de OCI die de audit uitvoert en blijft 3 jaar geldig. De lijst van deze bedrijven kan geraadpleegd worden op onze website.

De resultaten van de door het FAVV uitgevoerde controles zijn duidelijk gunstiger in de bedrijven met gevalideerd autocontrolesysteem (ACS)