|
Meldingen en gevolgen van controles Afdrukbare versie | Laatst bijgewerkt op
20.06.2016
RASFF
Via het Rapid Alert System for Food & Feed (RASFF) werden er in 2015 door alle lidstaten van de EU samen 2. 961 meldingen gedaan (3.516 in 2012, 3.133 in 2013, 3.090 in 2014) van producten die een risico kunnen betekenen voor mens of dier. Hiervan kwamen er 178 (143 in 2012, 164 in 2013, 198 in 2014) uit België: 59 meldingen tengevolge van een onderzoek van een geblokkeerd geïmporteerd product, 54 meldingen als gevolg van informatie bekomen in het kader vanuit de autocontrole van bedrijven, 52 naar aanleiding van een controle op de Belgische markt, 12 naar aanleiding van een importcontrole voor de Belgische markt en 1 melding ingevolge een voedselvergiftiging.
|
Food |
Feed |
Food Contact Material |
Alert |
69 |
2 |
1 |
Information |
19 |
28 |
0 |
Border rejection |
58 |
1 |
0 |
Totaal |
146 |
31 |
1 |
Top 5 van de RASFF-meldingen door België in 2015 volgens gevaar
|
RASFF |
Aflatoxines |
23,6% |
Salmonella |
16,9% |
Kwik |
3,4% |
STEC |
3,4% |
Enterobacteriaceae |
3,4% |
Top 5 van de RASFF-meldingen door België in 2015 volgens product
|
RASFF |
Noten en afgeleide producten |
20,2% |
Diervoeders |
15,7% |
Groenten en fruit |
12,9% |
Kruiden |
9,6% |
Vlees(producten) van gevogelte |
9,6% |
Het RASFF-contactpunt heeft 338 meldingen verspreid, inclusief de “additionals” (dit zijn aanvullende informatiemeldingen en waarschuwingsmeldingen voor opvolging ).
Meldingsplicht
Elke operator die activiteiten uitoefent die onder de bevoegdheid van het FAVV vallen, is verplicht het Agentschap in te lichten wanneer vermoed wordt dat een ingevoerd, geproduceerd, gekweekt, geteeld, verwerkt, vervaardigd, verdeeld of op de markt gebracht product schadelijk zou kunnen zijn voor de gezondheid van mens, dier of plant (KB van 14/11/2003).
Aantal meldingen per sector (zonder dierziekten)
|
2013 |
2014 |
2015 |
Primaire sector |
51 |
84 |
97 |
Transformatie |
349 |
374 |
482 |
Distributie |
153 |
211 |
219 |
Import-Export |
1 |
2 |
1 |
Totaal |
554 |
671 |
799 |
Het aantal meldingen steeg met 19% ten opzichte van 2014.
- microbiologische gevaren: de belangrijkste reden van melding (51% ; +19%): vooral Salmonella (+27%) en Listeria monocytogenes (+35%). Het aantal meldingen over E. coli is gehalveerd;
- chemische gevaren: de tweede reden van melding (30% ; +49%): de voornaamste meldingen betreffen residuen van bestrijdingsmiddelen (25,4% van de meldingen), residuen van diergeneesmiddelen (29,6% van de meldingen) en allergenen (22,4% van de meldingen; 5 meldingen in 2014 en 54 in 2015);
- biologische gevaren (-40%): voornamelijk door een sterke reductie van het aantal meldingen over plantenziekten (bacterievuur).
Administratieve boetes
Het koninklijk besluit van 22 februari 2001 houdende organisatie van de controles die worden verricht door het FAVV, bepaalt dat in de voedselketen vastgestelde inbreuken aanleiding kunnen geven tot een administratieve sanctie: de betaling van een administratieve boete door de overtreder doet de strafvordering vervallen.
De afhandeling van de procedure voor het voorstellen van administratieve boetes wordt, op basis van de taalrol, toevertrouwd aan een jurist – commissaris van de administratieve boetes. Nadat hij de parketten de mogelijkheid heeft gegeven om de vastgestelde inbreuken te vervolgen, stelt hij een administratieve boete voor. Voor wanbedrijven (correctionele straf) wordt een bedrag van 150 € tot 30.000 € voorgesteld; voor overtredingen (politiestraf) is dit 100 €.
De commissaris van de administratieve boetes steunt op de strafbepalingen van de wetten waarvoor het FAVV bevoegd is en houdt daarbij rekening met de individuele situatie van de overtreder, de ernst van de inbreuken of het aantal, de weerslag op de gezondheid van consumenten, dieren of planten en het eventueel voorkomen van recidive.
Evolutie van het aantal door de commissarissen van de administratieve boetes behandelde dossiers
|
2013 |
2014 |
2015 |
Aantal initiële voorstellen |
4.717 |
5132 |
5480
(+70 dossiers in behandeling) |
Naar het parket doorgestuurde dossiers (zonder voorstel) |
511 |
930 |
776 |
Totaal voorgesteld bedrag |
2.674.255 € |
3.004.140€ |
3.384.975€ |
Belangrijkste materies waarvoor proces-verbaal werd opgesteld (uit een totaal van ongeveer 50 trefwoorden)
|
2013 |
2014 |
2015 |
Temperatuur van levensmiddelen |
12,1% |
12,7% |
12,6% |
Hygiëne personeel |
10,5% |
10,7% |
11,1% |
Hygiëne horeca |
9,8% |
10,0% |
9,9% |
Bewaaromstandigheden |
11,0% |
11,5% |
9,7% |
Autocontrole |
8,6% |
7,9% |
8,1% |
Hygiëne distributie |
6,4% |
6,6% |
6,8% |
Etikettering van levensmiddelen |
9,4% |
9,1% |
5,1% |
Product schadelijk verklaard |
5,1% |
4,8% |
4,4% |
Rookverbod horeca |
2,8% |
2,4% |
2,3% |
Net als de voorgaande jaren worden vaak inbreuken vastgesteld in de horecasector en de detailhandel, te wijten aan een minder professionele instelling van de verantwoordelijken.
Als reactie op die vaststelling heeft het FAVV sinds begin 2011 aan horecazaken voorgesteld om, onder bepaalde voorwaarden, als alternatief voor de administratieve boete, een opleiding te volgen bij de voorlichtingscel van het FAVV.
In 2015 konden 1.961 operatoren van deze mogelijkheid gebruik maken (1.796 in 2013 en 1.946 in 2014). Hiervan schreven 680 zich ook daadwerkelijk in voor een opleiding waarvan 311 al konden genieten van de (gedeeltelijke) kwijtschelding van de administratieve boete (502 in 2013 en 510 in 2014).
Om operatoren actief in de sector B2C (bijvoorbeeld bakkers, slagers, grootwarenhuizen, kinderdagverblijven, ambulante handelaars, landbouwers die aan hoeveverkoop doen) te stimuleren hun autocontrolesysteem te laten valideren is het FAVV op 1 januari 2014 daarenboven van start gegaan met een initiatief in verband met de administratieve boetes. Dit initiatief houdt in dat operatoren kunnen vrijgesteld worden van het betalen van hun administratieve boete voor PV’s opgesteld vanaf 1 januari 2014 wanneer zij binnen een bepaalde termijn hun autocontrolesysteem laten valideren door een certificeringsorganisme erkend door het FAVV én een Smiley bekomen.
Ook de operatoren actief in de horecasector kunnen kiezen voor dit initiatief (maar ze moeten een opleiding met al hun betrokken personeel volgen OF hun autocontrolesysteem laten valideren en dus een Smiley bekomen).
In totaal vielen 3.750 operatoren in de doelgroep van deze gunstmaatregel: 22 operatoren sloten een overeenkomst af met een erkend certificeringsorganisme en 16 bekwamen reeds de (gedeeltelijke) kwijtschelding van de administratieve boete dank zij de validatie van hun autocontrolesysteem.
Bovenvermelde cijfergegevens dient men als voorlopig te beschouwen wat betreft het jaar 2015. De processen-verbaal van de laatste maanden van 2015 zijn immers nog in behandeling.
|
Intrekking of weigering van de erkenning of toelating
Wanneer de andere maatregelen (waarschuwingen, PV, …) zonder succes werden toegepast, start het FAVV de procedure van weigering, intrekking of schorsing van de erkenning of toelating op. In geval van bevestiging van deze sanctie en wanneer de intrekkingsprocedure wordt ingeleid, kan de operator vragen om gehoord te worden voor de beroepscommissie van het FAVV.
In 2014 werden 37 procedures van weigering en 30 procedures van intrekking opgestart:
- Tegen 5 procedures werd beroep aangetekend bij de beroepscommissie van het FAVV; in 2 gevallen heeft de minister de oorspronkelijke beslissing van het FAVV bevestigd. In 1 ander dossier, heeft de minister tijdelijk de beslissing van het FAVV ingetrokken, evenwel met de voorwaarde dat een laatste actieplan moest opgesteld worden om de inrichting in orde te stellen. Dit dossier is begin 2016 nog altijd lopende.
- In 17 gevallen werd de door het FAVV overwogen maatregel bevestigd en moest de operator de activiteiten van zijn inrichting stopzetten.
- In 35 dossiers werd de procedure stopgezet naar aanleiding van het in orde stellen van de operator of naar aanleiding van de vrijwillige stopzetting van zijn activiteiten.
- 10 dossiers zijn nog altijd lopende.
Daarenboven werden 5 operatoren aan een onmiddellijke intrekking onderworpen (zonder de mogelijkheid om in beroep te gaan), gezien de ernst van de vastgestelde feiten. |
|