www.favv.be       FAVV - ACTIVITEITENVERSLAG 2016
Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen
ZOEKMOTOR
A tot Z
FR NL



  Planten en producten van plantaardige oorsprong Afdrukbare versie   |   Laatst bijgewerkt op 19.06.2017

Fytosanitaire controles

In 2016 werden 15.764 zendingen van planten en producten van plantaardige oorsprong die bij invoer een fytosanitaire controle moeten ondergaan via een Belgische fytosanitaire grenscontrolepost in de EU ingevoerd, wat een daling van 20,5% tegenover 2015 is. De grootste verliezen werden geleden in de havens van Gent (-59,1%) en Antwerpen (-21,4%) en de luchthaven van Zaventem (-28,9%). De daling in Gent moet wel in perspectief geplaats worden gezien slechts 1% van het totaal aantal zendingen via Gent binnenkomt. In Antwerpen en Zaventem gaat het over respectievelijk 1.672 en 2.059 zendingen minder. De haven van Antwerpen blijft de belangrijkste invoerplaats (39,0% van de zendingen), gevolgd door de luchthavens van Zaventem (32,1%) en Bierset (26,5%).

In de erkende inspectieplaatsen in het binnenland werden bijkomend 960 zendingen aangeboden die voor de fytosanitaire controle verlegd werden vanuit een fytosanitaire grenscontrolepost in België of in een andere lidstaat (voornamelijk Nederland).
Vanuit Belgische fytosanitaire grenscontroleposten werden 5.437 zendingen (34%) naar erkende inspectieplaatsen in andere lidstaten, voornamelijk Nederland, verlegd, wat een status quo is tegenover 2015.

De aard van de zendingen, de hoeveelheid producten alsook het aantal geweigerde zendingen die in de Belgische grenscontroleposten en erkende inspectieplaatsen gecontroleerd werden, wordt in onderstaande tabel weergegeven.


Aard van de zendingen die in België een fytosanitaire controle ondergingen
Product Aantal zendingen Hoeveelheid
Aangeboden Geweigerd Aangeboden Geweigerd
Snijbloemen & -groen 4.342 14 991 miljoen stelen 848.817 stelen
32,2 miljoen kg 0 kg
Planten bestemd voor opplant 1.318 7 134,8 miljoen stuks 155.833 stuks
Vermeerderingsmateriaal (stekken) 667 2 233,9 miljoen stuks 48.700 stuks
Vermeerderingsmateriaal (bollen, knollen, wortelstokken, zaden) 43 1 2.058 ton 0,002 ton
3,1 miljoen stuks 0 stuks
Groenten en fruit (inclusief verse kruiden) 9.060 124 142.228 ton 382 ton
Aardappelen 52 0 10.414 ton 0 ton
Graan 2 0 31.500 ton 0 ton
Hout 1.238 1 1,1 miljoen m³ 60 m³
Schors 277,5 ton 0 ton
Andere 2 0 2.700 kg 0 kg
Totaal aantal aangeboden zendingen 16.724 149    


Via de havens van Antwerpen en Zeebrugge werden bijkomend 4.229 zendingen van specifieke goederen (bepaalde steen- en staalproducten) uit China aangeboden, omdat het houten verpakkingsmateriaal dat in deze zendingen aanwezig is, gecontroleerd moet worden op de aanwezigheid van loofhoutboktorren in kader van het uitvoeringsbesluit 2013/92. Zoals voorgeschreven werd 15% van deze zendingen gecontroleerd. Voor 13 zendingen werd het houten verpakkingsmateriaal geweigerd.

Op vraag van de Europese Commissie werden ook 274 bijkomende fytosanitaire controles uitgevoerd op producten die niet gereglementeerd zijn door de fytosanitaire wetgeving. De focus werd gelegd op producten die vermeld worden op de non EU Trade Alert list die de Europese Commissie zelf opstelt op basis van de onderscheppingen die door alle lidstaten gerapporteerd worden via EUROPHYT. Het doel van deze controles op niet-gereglementeerde producten is de invoer van nieuwe fytosanitaire risico’s sneller te detecteren. 226 zendingen van groenten en fruit, 47 zendingen van hout en 1 zending snijbloemen werden gecontroleerd. 21 zendingen werden geweigerd waarvan 12 voor groenten en fruit en 9 voor hout.

Er werden 266 onderscheppingen opgesteld voor het vaststellen van inbreuken op de fytosanitaire wetgeving bij de invoer van zendingen uit derde landen. De reden van onderschepping alsook de genomen maatregelen worden in de tabel weergegeven.


Reden van onderschepping en genomen maatregelen
Reden van onderschepping Aantal Vernietiging Behandeling Regularisatie
Schadelijke organismen 102 101 0 1
*geregelementeerde producten 92 92 0 0
*niet-gereglementeerde producten 10 9 0 1
Fytosanitair certificaat 110 69 0 41
*afwezig 24 23 0 1
* onvolledig (hoeveelheid, plantnaam) 16 8 0 8
*aanvullende verklaringen onjuist/ontbrekend 50 35 0 15
*hoeveelheid ontbreekt/overschreden, onjuiste 11 1 0 10
*kopie/duplicaat niet gewaarmerkt 4 0 0 4
*aanpassing niet gewaarmerkt 3 0 0 3
*vervalst certificaat 2 2 0 0
Identiteit onjuist 1 1 0 0
Niet voldaan aan de bijzondere eisen 51 48 1 2
*houten verpakkingsmateriaal zonder ISPM 15 merkteken 44 43 1 0
*niet goedgekeurde behandeling 2 1 0 1
*KD clips ontbreekt 1 0 0 1
*PUC-code citrus niet vermeld 4 4 0 0
Invoerverbod
grond
2 2 0 0
Totaal 266  221   1 44 


38,3% (102 vaststellingen) van de inbreuken had betrekking op de vaststelling van schadelijke organismen wat een status quo is tegenover 2015.
92 vaststellingen van schadelijke organismen (90,2%) hadden betrekking op quarantaineorganismen.

Niet-Europese Tephritidae of fruitvliegjes werden het meest aangetroffen (66) op mango (45/66 zendingen), zuurzak, pepers, bitterkomkommer, passievrucht en guave.
De tabakswittevlieg (15) werd vooral aangetroffen op bladeren van maniok, rode zuring, zoete aardappel en nachtschadigen, waarvan enkel maniokbladeren gereglementeerd zijn in de fytosanitaire wetgeving. Deze bladeren worden als bladgroente gebruikt in de Afrikaanse gemeenschap.
Bladmineerders (9) werden aangetroffen op snijbloemen van gipskruid en guldenroede uit Israël (8) en Ethiopië (1).
Palmtrips werd aangetroffen op orchideeën uit Thailand (1) en bitterkomkommer uit de Dominicaanse Republiek (1).

De niet-gereglementeerde schadelijke organismen die werden aangetroffen zijn de Afrikaanse fruitmot op voornamelijk pepers, de auberginevruchtboorder op bladeren van nachtschadigen, boorkevers en boktorren op houten verpakkingsmateriaal.

Alle zendingen waarop schadelijke organismen werden aangetroffen, werden vernietigd met uitzondering van de zending bladeren van nachtschadigen uit Laos, waarop de auberginevruchtboorder werd aangetroffen.

79,4% van de zendingen waarop schadelijke organismen werden aangetroffen, waren afkomstig van het Afrikaanse continent waarbij Kameroen (31,4%), Oeganda (13,7%) en Togo (10,8%) de koplopers zijn. De overige onderschepte zendingen waren afkomstig uit de Aziatische landen Vietnam, China, Laos, Cambodja en Thailand (8,8%), uit Israël (7,8%) en uit Midden-& Zuid-Amerika (3,9%) (Dominicaanse Republiek, Brazilië, Mexico).


Schadelijk organisme Product Oorsprong Aantal
Quarantaineorganismen 92
Bemisia tabaci (15)
tabakswittevlieg
Hibiscus bladeren (3)
rode zuring
Togo 2
Democratische Republiek Congo 1
Ipomoea bladeren (2)
zoete aardappel
Democratische Republiek Congo 2
Ipomoea & Hibiscus-bladeren (3) Togo 3
Hypericum (1)
hertshooi
Zimbabwe 1
Manihot (5)
maniokbladeren
Kameroen 3
Togo 2
Solanum bladeren (1) Togo 1
Niet-Europese Tephritidae (66)
fruitvliegen
Capsicum (7)
pepers
Burundi 1
Cambodja 1
Oeganda 5
Annona (9)
zuurzak
Kameroen 3
Togo 1
Thailand 1
Oeganda 2
Vietnam 2
Mangifera (45)
mango
Burkina Faso 5
Brazilië 1
Ivoorkust 3
Kameroen 3
Dominicaanse Republiek 1
Mali 3
Mexico 1
Senegal 5
Togo 1
Oeganda 2
Momordica (2)
bitterkomkommer
Oeganda 2
Passiflora (2)
passievrucht
Kameroen 1
Togo 1
Psidium (1)
guave
Egypte 1
Liriomyza trifolii (9)
bladmineerder
Gypsophila (7)
gipskruid
Ethiopië 1
Israël 6
Solidago (2)
guldenroede
Israël 2
Thrips palmi (2)
palmtrips
Dendrobium (1)
orchidee
Thailand 1
Momordica (1)
bitterkomkommer
Dominicaanse Republiek 1
Andere organismen 10
Thaumatotibia leucotreta (6)
Afrikaanse fruitmot
Annona (1)
zuurzak
Kameroen 1
Capsicum (4)
pepers
Kameroen 1
Oeganda 3
Citrus sinensis (1)
sinaasappel
Zuid-Afrika 1
Leucinodes orbonalis (1)
auberginevruchtboorder
Solanum undatum bladeren (1) Laos 1
Apriona sp. (2)
boktor
Houten verpakkingsmateriaal (2) China 2
Sinoxylon sp. (1)
boorkever
Houten verpakkingsmateriaal (1) Vietnam 1


De meeste inbreuken (41,4%) werden vastgesteld tijdens de documentencontrole. Het ontbreken van aanvullende verklaringen of de vermelding van onjuiste of onvolledige aanvullende verklaringen (18,8%), onvolledige of onjuiste informatie (bv. ontbreken van de plantnaam, onjuiste hoeveelheden) (10,2%) en het ontbreken van een fytosanitair certificaat (9,0%) waren de meest voorkomende documentaire inbreuken. 41 van de 110 zendingen (37,7%) die om documentaire redenen geblokkeerd werden, werden uiteindelijk vrijgegeven na het bekomen van een vervangend fytosanitaire certificaat. De overige zendingen werden vernietigd.

16,5% van de inbreuken hadden betrekking op houten verpakkingsmateriaal (38 zendingen) en stuwhout (6 zendingen) dat niet gemarkeerd was overeenkomstig ISPM 15. Van het niet-conforme houten verpakkingsmateriaal (houten paletten) werd bijna de helft vastgesteld bij producten onder veterinaire controle (18 zendingen). Het niet-conforme materiaal werd op 1 uitzondering na vernietigd (verbranding).

De 2 zendingen met grond hadden betrekking op de aanwezigheid van teveel aanhangende grond bij tayer (wortelknollen van een aronskelkachtige plant) uit Kameroen en bij gember uit Ghana.
 
   
Onze opdracht is te waken over de veiligheid in de voedselketen en de kwaliteit van ons voedsel, ter bescherming van de gezondheid van mens, dier en plant.

ONZE SITES : - FAVV Professionelen
- FAVV Consumenten
- De smiley
- Wetenschappelijk Comité
- Foodweb
- FAVV Enquêtes
CONTACT :
- De woordvoerders
- Lokale controle-eenheden (LCE)
- Interne en externe laboratoria
- Het meldpunt voor de consument
- De ombudsdienst voor de operatoren