Activiteitenverslag 2019 van het FAVV

Processen van het FAVV Structuur en organisatie Waarden van het Agentschap Externe audits Raadgevend Comité Wetenschappelijk Comité Crisispreventie en -beheer Kwaliteit, veiligheid, milieu en interne controle Administratieve vereenvoudiging

Externe audits

Afdrukbare versie |

Laatst bijgewerkt op 17.06.2020

Audits door nationale instanties

In 2019 hebben nationale instanties verschillende audits of evaluaties uitgevoerd bij het FAVV:

De beoordeling van de interne controle door het ACFO (Auditcomité van de Federale Overheid) op basis van de jaarverslagen over interne controle en de interne audit van het FAVV.
De opvolgingsaudit betreffende de status van het GDPR-implementatietraject die de FIA (Federale Interne Auditdienst) heeft uitgevoerd in april 2018. Deze status werd beoordeeld als “gevorderd” voor het FAVV dat in de lijst van de 19 geauditeerde entiteiten werd gerangschikt op de 4de plaats. Van de 11 geformuleerde aanbevelingen werden er 9 afgesloten en zijn de overige 2 in uitvoering.
In 2019 heeft het Rekenhof haar verslag gepubliceerd rond de audit “overheidsopdrachten en andere rechtmatigheidsonderzoeken in de federale administratie” waarbij ze ook het FAVV onder de loep nam en meer bepaald een aantal overheidsopdrachten die het FAVV in 2016 en 2017 uitvoerde. De algemene conclusie was dat “het FAVV de overheidsopdrachtenregelgeving voldoende beheerst en probeert maximaal na te leven. Het Rekenhof detecteerde echter een aantal tekortkomingen in de naleving van de reglementering”. Daarenboven beveelt het Rekenhof aan om “een aankoopplanning op te maken op basis van de strategische en operationele doelstellingen en de kennis over overheidsopdrachten te centraliseren in één dienst.”.
Het Rekenhof heeft in 2019 tevens de controle van de jaarrekeningen 2018 uitgevoerd. Het algemene resultaat was zeer positief, met enkele verbeterpunten, waaronder: “Een aantal crisissen uit vorige jaren (o.a. fipronil) en de omschakeling naar een nieuwe applicatie voor heffingen hadden een invloed op de rekeningen van het FAVV, die in 2018 afsluiten met een economisch verlies van 27 miljoen euro en een budgettair verlies van 5 miljoen euro. Dankzij aanzienlijke overgedragen resultaten uit het verleden, kan het FAVV het verlies dragen.”
Externe audits voor het behoud van de ISO-certificaten en -accreditaties van het FAVV :
- ISO 9001
  De audit voor de vernieuwing van de certificering van het geïntegreerde kwaliteitsmanagementsysteem volgens ISO 9001 werd door Vinçotte in mei/juni 2019 uitgevoerd (10 mandagen audit, met uitzondering van de voorbereiding en de rapportering). Deze audit heeft het behoud van het certificaat bevestigd en heeft aanleiding gegeven tot twee kleine non-conformiteiten (NC). Voor deze NC’s werden actieplannen voorgesteld op basis van oorzaakanalyses die door de auditoren werden aangenomen.
- ISO 17020
  BELAC heeft in 2019 geen audit uitgevoerd in het kader van de ISO 17020-accreditatie. De eerste toezichtsaudit is gepland voor januari en februari 2020.
- ISO 17025 et ISO 17043
  De derde toezichtsaudits die moeten worden uitgevoerd in het kader van de ISO 17025- en ISO 17043-accreditaties zijn in november 2019 voor één laboratorium van start gegaan en zullen in januari en februari 2020 in de andere laboratoria worden voortgezet. De overgang naar een nieuwe versie van de ISO 17025-norm (editie 2017) maakt deel uit van deze audits. De resultaten zullen in de loop van 2020 beschikbaar zijn.

Audits van de Europese Commissie

De Europese Commissie heeft in 2019 via haar directie Health and Food Audits and Analysis van DG Gezondheid, 3 audits uitgevoerd bij de Belgische instanties.

De eerste audit vond plaats eind januari en had tot doel het systeem voor de officiële controles m.b.t. op de invoer van dieren en goederen te beoordelen.

Het auditteam heeft vastgesteld dat België een geschikt invoercontrolesysteem in voege heeft voor het uitvoeren van officiële controles op voor invoer in de Europese Unie (EU) bestemde dieren en goederen van dierlijke en niet-dierlijke oorsprong. De uitvoering van de controles is over het algemeen in lijn met de EU-wetgeving en afdoende om te waarborgen dat alleen conforme zendingen in de EU worden binnengebracht. Ook de voorzieningen en de uitrusting werden, mits een uitzondering, geschikt bevonden voor het uitvoeren van officiële controles.

Dit besluit heeft aanleiding gegeven tot één aanbeveling, gericht aan het FAVV, waarop een actieplan werd opgesteld dat door de Commissie gevalideerd en in uitvoering is.

In de loop van juni werd een tweede audit uitgevoerd, waarbij de officiële controles en met name de naleving van de microbiologische criteria, voor de productie van kant-en-klare levensmiddelen werd beoordeeld.

De auditoren hebben geconcludeerd dat de officiële controles op de productie van kant-en-klare levensmiddelen worden georganiseerd en uitgevoerd op basis van gedocumenteerde procedures. De resultaten van een relatief hoog aantal officiële monsters wijzen op een goed nalevingsniveau in de sector kant-en-klare levensmiddelen. Het controlesysteem wordt daarnaast ook ondersteund door een reeks maatregelen die gericht is op de ondersteuning van exploitanten van levensmiddelenbedrijven en op de bewustmaking van consumenten.

De bestaande en uitgevoerde controles zijn over het algemeen doeltreffend om relevante gevallen van niet-naleving op het gebied van hygiëne op te sporen. Er werden evenwel in een aantal gevallen enkele zwakkere punten vastgesteld die betrekking hadden op de classificatie en daaraan gekoppelde opvolging van niet-naleving, de omkadering voor het opsporen van gevallen van niet-naleving, en de erkenningsprocedure.

Er werden zes aanbevelingen geformuleerd en hierop werd door het FAVV een eerste actieplan aan de Commissie voorgelegd. Op basis van de opmerkingen van de Commissie, wordt dit actieplan nog verder verfijnd.

De derde en laatste audit vond plaats midden september met medewerking van de gewesten, FOD Economie, FOD Volksgezondheid en het FAGG en had betrekking op de ingestelde officiële controles op de productie en verkoop van paardenvlees, inclusief tracering.

Tijdens de audit werd vastgesteld dat het systeem van officiële controles m.b.t. de productie en verkoop van paardenvlees, dat momenteel ingesteld is, het mogelijk maakt om zich op een efficiënte manier ervan te vergewissen dat de productie van paardenvlees conform is met de relevante EU-wetgeving. België heeft de laatste jaren diverse wijzigingen ingevoerd in het controlesysteem en de toegepaste nationale wetgeving, met als doel de naleving en handhaving van de relevante EU-voorschriften te verbeteren, alsmede om ervoor te zorgen dat uitsluitend de paarden met de juiste identificatie en goedkeuring worden geslacht en in de voedselketen terechtkomen. Het controlesysteem omvat ook officiële bemonsteringen om te onderzoeken of er specifieke diergeneesmiddelen aanwezig zijn, met over het geheel bevredigende resultaten, maar met zeer beperkte bemonstering voor het bepalen van de diersoort. Er zijn ook verschillende maatregelen genomen voor het onderzoek naar verdachte onregelmatigheden, en om het bewustzijn hieromtrent te vergroten.

De Commissie heeft eveneens enkele tekortkomingen vastgesteld. Hoewel het gebruik van de paardenpaspoorten voldoet aan de EU-regels, werd er geconstateerd dat in sommige gevallen de identificatie vertraging oploopt, wat erop wijst dat eigenaars/houders niet consistent aan hun verplichtingen voldoen. Desondanks worden de potentiele risico’s in de productie van paardenvlees beperkt doordat deze paarden automatisch uitgesloten worden uit de voedselketen.

De controles van de bevoegde autoriteiten in slachthuizen verifiëren als zodanig of er uitsluitend paarden met de juiste identificatie en met toestemming om te worden geslacht, in de voedselketen terechtkomen. Echter heeft het auditteam ook vastgesteld dat er veel behandelingen met geneesmiddelen ontbraken in de paspoorten, dat de controles op de naleving van de registratievoorschriften konden worden uitgebreid, en dat de teruggave van (ongeldig verklaarde) paspoorten voor dieren die in de voedselketen zijn terechtgekomen aan de instanties die paspoorten afgeven, niet werd gewaarborgd. Er werd eveneens aanbevolen om de paarden die niet geschikt zijn voor slacht voor menselijke consumptie op te nemen in het controlesysteem opdat deze paarden met zekerheid niet in de voedselketen terechtkomen.

Er werden vier aanbevelingen gericht aan de verschillende overheden, die bij de audit betrokken waren en een actieplan werd aan de Commissie voorgelegd. Momenteel wordt dit actieplan geëvalueerd.

De definitieve verslagen van de vermelde missies zijn beschikbaar of worden beschikbaar gesteld op de website van de Europese Commissie: http://ec.europa.eu/food/audits-analysis/audit_reports/index.cfm.

Inspecties en audits door derde landen

Het FAVV werd ook geauditeerd door derde landen met het oog op het behoud en de uitbreiding van onze exportmarkten.

In 2019 hebben 8 delegaties uit Cuba, Nieuw-Zeeland, Taiwan, Oekraïne, de Verenigde Staten, Canada, de Russische Federatie en Vietnam ons land bezocht in het kader van de export van planten, dieren, diervoeders en bepaalde voedingsmiddelen.