Activiteitenverslag 2021 van het FAVV

Cel 1 Cel 2 Cel 3

NOE: Cel 1

Afdrukbare versie |

Laatst bijgewerkt op 09.06.2022

SILVERAXE

PESTIMPORT

Actie voedingssupplementen op het internet

SILVERAXE

Zoals elk jaar heeft de NOE deelgenomen aan de operatie SILVERAXE van Europol. Deze actie is gericht op de bestrijding van fraude in gewasbeschermingsmiddelen en vond plaats tussen januari en april 2021. De NOE neemt al deel aan deze internationale operatie sinds de start ervan in 2015.

Tal van werkzame stoffen die worden gebruikt voor de vervaardiging van gewasbeschermingsmiddelen, alsook tal van gewasbeschermingsmiddelen zelf komen uit derde landen. België, dat over een van de grootste internationale havens beschikt, is een punt van binnenkomst voor deze stoffen in de Europese Unie. Met het oog op de bescherming van de volksgezondheid, het leefmilieu en de gezondheid van planten en dieren, is het belangrijk om erop toe te zien dat de stoffen die op het Europese grondgebied worden gebruikt, voldoen aan de Europese regelgeving. De werkzame stoffen en gewasbeschermingsmiddelen in kwestie zijn relatief duur en de hoeveelheden gewasbeschermingsmiddelen die op het Europese grondgebied worden gebruikt, zijn zeer groot. Dit zet aan tot fraude op verschillende niveaus.

Sommige bedrijven komen zo bijvoorbeeld in de verleiding om hun werkzame stoffen aan te kopen bij bedrijven die deze stoffen goedkoper aanbieden, maar die niet over een toelating beschikken om ze te verkopen in de EU. De controle van de zuiverheid van de werkzame stoffen, de samenstelling van de producten en het gebruik van veilige verpakkingsmaterialen is immers een dure aangelegenheid. Bedrijven die marktaandeel proberen af te snoepen van andere bedrijven zijn verplicht om op sommige van deze aspecten te bezuinigen om zo lagere prijzen dan de marktprijzen te kunnen aanbieden. Dit heeft onvermijdelijk geleid tot een risico voor de volksgezondheid, het leefmilieu en de gezondheid van planten en dieren.

In het kader van de operatie SILVERAXE voert het FAVV, in samenwerking met de Douane en de FOD Volksgezondheid, verscherpte invoercontroles uit op het Europees grondgebied. Tijdens de actie werden 128 zendingen gecontroleerd. De operatie heeft, zoals elk jaar, geleid tot de inbeslagname van tal van producten (3 zendingen) van illegale oorsprong en/of waarvan de samenstelling niet voldeed aan de wettelijke voorschriften. Er werden tal van onderzoeken ingesteld door de NOE.

PESTIMPORT

PESTIMPORT is een permanente actie voor de controle op de invoer van werkzame stoffen of gewasbeschermingsmiddelen waarbij de NOE een documentencontrole uitvoert van de ingevoerde goederen die worden aangeduid door de Douane. Deze permanente actie is een aanvulling op de SILVERAXE-actie die wordt geleid door de NOE en is in het bijzonder gericht op namaakproducten en producten die in België niet in de handel mogen worden gebracht en gebruikt. Zodra er een verdenking bestaat of een non-conformiteit wordt vastgesteld, wordt een grondig onderzoek ingesteld zodat passende maatregelen kunnen worden getroffen. Deze onderzoeken worden frequent uitgevoerd in samenwerking met de autoriteiten van de andere lidstaten omdat een deel van de regelgeving voor gewasbeschermingsmiddelen nog steeds afhangt van het nationale niveau. Hiervoor wordt veelvuldig gebruik gemaakt van het Europese systeem voor informatie-uitwisseling “Food Fraud”. In het kader van deze actie voert de NOE, naast documentencontroles, ook inbeslagnames van non-conforme producten, monsternames en analyses uit. In 2021 werden tijdens de actie PESTIMPORT 127 zendingen gecontroleerd, waarvan 7 zendingen niet voldeden aan de wettelijke voorschriften.

Actie voedingssupplementen op het internet

In 2021 heeft de NOE een actie uitgevoerd ter bestrijding van de illegale verkoop van voedingssupplementen op het internet. De aankoop van voedingssupplementen op het internet door particulieren neemt snel toe, maar de kopers zijn zich niet bewust van de risico’s die gepaard gaan met deze aankopen. Veel voedingssupplementen die worden aangekocht via het internet mogen immers niet in de handel worden gebracht in België en Europa.

Om voedingssupplementen op de markt te brengen, is een voorafgaande en verplichte notificatie aan de FOD Volksgezondheid vereist. Hierdoor kan de samenstelling worden gecontroleerd om te voorkomen dat deze supplementen een risico voor de volksgezondheid vormen. Het is namelijk zo dat sommige van deze voedingssupplementen stoffen bevatten die mogelijk schadelijk zijn voor de gezondheid van de consumenten.

Bepaalde voedingssupplementen bevatten immers geneeskrachtige stoffen, zoals sibutramine of sildenafil. Deze moleculen vormen een reëel risico voor de volksgezondheid en worden nooit vermeld in de samenstelling van voedingssupplementen. Voedingssupplementen kunnen ook giftige of carcinogene stoffen bevatten, zoals zware metalen of pesticiden.

Deze actie werd enerzijds uitgevoerd door opzoekingen op het internet en anderzijds door, in samenwerking met de Douane en het FAVV, postpakketten te controleren. In 2021 heeft de NOE in totaal 118 verdachte voedingssupplementen laten analyseren. In 90 van deze voedingssupplementen bleken effectief illegale stoffen te zitten.