Activiteitenverslag 2023 van het FAVV

Cel 1 Cel 2 Cel 3

NOE: Cel 1

Afdrukbare versie |

Laatst bijgewerkt op 13.05.2024

SILVERAXE

PESTIMPORT

Controle van voedingssupplementen en bijzondere voeding

SILVERAXE

De NOE was in 2023 opnieuw trotse deelnemer van de actie ‘Silver Axe’, die georganiseerd wordt door Europol. Silver Axe is gericht op de bestrijding van de handel in illegale gewasbeschermingsmiddelen. De NOE neemt al deel aan deze internationale operatie sinds de start ervan in 2015.

Tal van werkzame stoffen die worden gebruikt voor de vervaardiging van gewasbeschermingsmiddelen, alsook tal van gewasbeschermingsmiddelen zelf komen uit derde landen. België, dat over een van de grootste internationale havens beschikt, is een punt van binnenkomst voor deze stoffen in de Europese Unie. Met het oog op de bescherming van de volksgezondheid, het leefmilieu en de gezondheid van planten en dieren, is het belangrijk om erop toe te zien dat de stoffen die op het Europese grondgebied worden gebruikt, voldoen aan de Europese regelgeving. De werkzame stoffen en gewasbeschermingsmiddelen in kwestie zijn relatief duur en de hoeveelheden gewasbeschermingsmiddelen die op het Europese grondgebied worden gebruikt, zijn zeer groot. Dit zet aan tot fraude op verschillende niveaus.

Sommige bedrijven komen zo bijvoorbeeld in de verleiding om hun werkzame stoffen aan te kopen bij bedrijven die deze stoffen goedkoper aanbieden, maar die niet over een toelating beschikken om ze te verkopen in de EU. De controle van de zuiverheid van de werkzame stoffen, de samenstelling van de producten en het gebruik van veilige verpakkingsmaterialen is immers een dure aangelegenheid. Bedrijven die marktaandeel proberen af te snoepen van andere bedrijven zijn verplicht om op sommige van deze aspecten te bezuinigen om zo lagere prijzen dan de marktprijzen te kunnen aanbieden. Dit leidt tot een risico voor de volksgezondheid, het leefmilieu en de gezondheid van planten en dieren.

In het kader van Silver Axe voert de NOE van het FAVV, in samenwerking met de douane en de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, verscherpte invoercontroles uit op het Europees grondgebied. NOE werkt hiervoor ook op internationaal niveau samen met hun partners om de oorsprong en eindbestemming van de gewasbeschermingsmiddelen te controleren.

Tijdens de actie werden 91 zendingen gecontroleerd en voerde NOE tal van onderzoeken uit naar de legaliteit van de aangetroffen gewasbeschermingsmiddelen. De operatie heeft, zoals elk jaar, geleid tot de inbeslagname van producten die niet voldeden aan de wettelijke voorschriften .

PESTIMPORT

Pestimport is een permanente actie voor de controle op de invoer van gewasbeschermingsmiddelen. De NOE voert hiervoor controles uit van ingevoerde goederen die worden geselecteerd door de douane.

Deze permanente actie is een aanvulling op de actie ‘Silver Axe’die wordt geleid door de NOE en is in het bijzonder gericht op gewasbeschermingsmiddelen die in België niet in de handel mogen worden gebracht en gebruikt. Zodra er een verdenking bestaat of een non-conformiteit wordt vastgesteld, wordt een grondig onderzoek ingesteld zodat passende maatregelen kunnen worden getroffen. Deze onderzoeken worden frequent uitgevoerd in samenwerking met de autoriteiten van andere lidstaten omdat een deel van de regelgeving voor gewasbeschermingsmiddelen nog steeds afhangt van het nationale niveau.

Hiervoor wordt veelvuldig gebruik gemaakt van het Europese systeem voor informatie-uitwisseling “Food Fraud”. In het kader van deze actie voert de NOE, naast documentencontroles, ook inbeslagnames van non-conforme producten, monsternames en analyses uit. In 2023 werden tijdens de actie Pestimport 108 zendingen gecontroleerd, waarvan 6 zendingen met gewasbeschermingsmiddelen niet voldeden aan de wettelijke voorschriften.

Controle van voedingssupplementen en bijzondere voeding

De NOE heeft haar strijd tegen fraude op het vlak van voedingssupplementen ook in 2023 voortgezet. Deze onderzoeken hebben opnieuw de aanwezigheid van geneeskrachtige stoffen in tal van voedingssupplementen en zogenaamde bijzondere voeding uit derde landen aan het licht gebracht. We hebben met name een grote verscheidenheid aan “afrodisische honing” bestemd voor bepaalde gemeenschappen aangetroffen waaraan op illegale wijze sildenafil en aanverwante moleculen waren toegevoegd.

De toevoeging van geneeskrachtige stoffen vormt een reëel risico voor de volksgezondheid en ze worden nooit vermeld in de samenstelling van voedingssupplementen of bijzondere voeding. Illegale voedingssupplementen kunnen ook giftige of carcinogene stoffen bevatten, zoals zware metalen of pesticiden.

De controles op illegale voedingssupplementen worden uitgevoerd door opsporingen op het internet, gerichte controles en door postpakketten te controleren, in samenwerking met de douane en het FAGG.

Conclusie: wees attent en consumeer enkel voedingssupplementen die gekend zijn bij de FOD Volksgezondheid.