www.favv.be       FAVV - ACTIVITEITENVERSLAG 2016
Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen
ZOEKMOTOR
A tot Z
FR NL



  Meldingen en gevolgen van controles Afdrukbare versie   |   Laatst bijgewerkt op 19.06.2017

RASFF
Meldingsplicht
Administratieve boetes
Intrekking of weigering van de erkenning of toelating



RASFF

Via het Rapid Alert System for Food & Feed (RASFF) zijn er in 2016 door alle lidstaten van de EU in totaal 2.993 meldingen gedaan van producten die een risico kunnen betekenen voor mens of dier, en waarbij andere lidstaten of derde landen betrokken zijn. Hiervan gingen er 129 meldingen uit van België als gevolg van: invoercontroles aan de grens (46), de autocontrole van een bedrijf (43), een officiële controle op de Belgische markt (36), consumentenklachten (3) of een voedselvergiftiging (1).

  Food Feed Food Contact Material
Alert 45 5 3
Information 27 22 3
Border rejection 20 4 0
Totaal 92 31 6

 

Evolutie van RASFF-meldingen volgens verschillende criteria




Top 5 van de RASFF-meldingen door België in 2016

Volgens gevaar
Mycotoxines 25,6%
Pathogene micro-organismen 20,2%
Pesticideresidu’s 11,6%
Residu’s van diergeneesmiddelen 7,8%
Zware metalen 7,0%

Volgens product categorie
Diervoeders 17,7%
Noten en afgeleide producten 16,9%
Fruit en groenten 12,3%
Vlees (producten) van gevogelte 7,7%
Vis en visserijproducten 6,2%


In 2016 heeft het RASFF-contactpunt 392 meldingen met bijbehorende “additionals” verspreid binnen België; deze waren bestemd voor informatie of voor opvolging.



Meldingsplicht

Elke operator die activiteiten uitoefent die onder de bevoegdheid van het FAVV vallen, is verplicht om het FAVV in te lichten wanneer hij een vermoeden of reden heeft om aan te nemen dat een product dat door hem ingevoerd, geproduceerd, gekweekt, geteeld, verwerkt, vervaardigd of gedistribueerd werd, schadelijk kan zijn voor de gezondheid van mens, dier en plant (KB van 14/11/2003, art. 8 § 1). In onderstaande tabel wordt het aantal meldingen per dienst en de evolutie in de tijd weergegeven.

Aantal meldingen per dienst en evolutie daarvan in de tijd
Sector 2014 2015 2016
Primaire sector 84 97 88
Transformatie 374 482 588
Distributie 211 219 233
Import-Export 2 1 1
Totaal 671 799 910

De evolutie in de tijd van het aantal meldingen per gevarenklasse wordt in de tabel weergegeven
Gevaargroep 2014 2015 2016
Chemische gevaren 161 240 270
Biologische gevaren 52 31 30
Microbiologische gevaren 343 408 473
Fysische gevaren 52 57 70
Andere gevaren 63 63 67
Totaal 671 799 910

Het aantal meldingen door operatoren steeg met 14% tegenover 2015 tot een totaal van 910 meldingen.

De sterkste relatieve stijging werd waargenomen bij de meldingen over de aanwezigheid van fysische gevaren (+23%), die voornamelijk betrekking hadden op de aanwezigheid van stukjes plastiek (23 meldingen) en stukjes metaal (18 meldingen) in allerhande levensmiddelen.

Het aantal meldingen voor microbiologische gevaren blijft stijgen (+16%), in 2016 voornamelijk met betrekking tot de aanwezigheid van Listeria monocytogenes (+71%). De meeste meldingen voor microbiologische gevaren hebben nog steeds betrekking op de aanwezigheid van Salmonella sp. (278 meldingen) in diverse levensmiddelen, diervoeders en voedermiddelen.

Microbiologische gevaren blijven de belangrijkste reden van melding (52%) gevolgd door de meldingen over chemische gevaren (30%).


Verdeling van de meldingen volgens de aard van het gevaar
Klasse van het gevaar Gevaar 2014 2015 2016
Chemische gevaren Zware metalen 13 15 17
Residuen van diergeneeskundige middelen 61 71 89
Residuen van bestrijdingsmiddelen 42 61 71
Mycotoxines 16 14 24
Niet-toegelaten kleurstoffen 9 11 12
Dioxines & PCB 2 6 2
Migratie 0 1 3
Allergenen 5 54 24
Andere chemische gevaren 13 7 28
Biologische gevaren Dierenziektes (Gemeld via het kanaal van de meldingsplicht) 24 19 12
Plantenziektes en schadelijke organismen 21 8 11
Andere biologische gevaren 7 4 7
Microbiologische gevaren Bacilllus sp. 11 16 5
Campylobacter / 3 1
Clostridium sp. 0 2 0
Escherichia coli 32 14 19
Listeria monocytogenes 51 69 118
Salmonella sp. 211 267 278
Vibrio sp. 0 1 2
Staphylococcus aureus 6 3 1
Vermoeden voedseltoxi-infectie / 15 11
Gisten 3 0 3
Schimmelvorming 6 2 6
Hepatitis A 0 0 0
Norovirus / / 7
Andere microbiologische gevaren 23 16 22
Fysische gevaren Plastiek 6 8 23
Rubber / / 4
Metaal 11 8 18
Glas 10 17 6
Hout & papier 1 5 4
Steen 0 0 4
Verpakkingsmateriaal 3 0 0
Biologische materiaal 3 9 6
Andere vreemde voorwerpen 18 10 5
Andere gevaren Autocontrole, traceerbaarheid 9 6 3
Hygiëne & infrastructuur 0 1 0
GGO 8 2 0
Waarborgen 13 4 5
Pesticiden (niet toegelaten, vervallen, etikettering) 4 14 1
Illegale invoer pups 2 0 0
Niet-gespecificeerde gevaren 11 10 26
Etikettering 16 26 32
Totaal   671 799 910




Administratieve boetes

Het koninklijk besluit van 22 februari 2001 houdende organisatie van de controles die worden verricht door het FAVV, bepaalt dat in de voedselketen vastgestelde inbreuken aanleiding kunnen geven tot een administratieve sanctie: de betaling van een administratieve boete door de overtreder doet de strafvordering vervallen.

De afhandeling van de procedure voor het voorstellen van administratieve boetes wordt, op basis van de taalrol, toevertrouwd aan een jurist-commissaris van de administratieve boetes. Nadat hij de parketten de mogelijkheid heeft gegeven om de vastgestelde inbreuken te vervolgen, stelt hij een administratieve boete voor. Voor wanbedrijven (correctionele straf) wordt een bedrag van 150 € tot 30.000 € voorgesteld; voor overtredingen (politiestraf) is dit 100 €.

De commissaris van de administratieve boetes steunt op de strafbepalingen van de wetten waarvoor het FAVV bevoegd is en houdt daarbij rekening met de individuele situatie van de overtreder, de ernst van de inbreuken of het aantal, de weerslag op de gezondheid van consumenten, dieren of planten en het eventueel voorkomen van recidive.


Evolutie van het aantal door de commissarissen van de administratieve boetes behandelde dossiers
  2014 2015 2016
Duits 33 32 27
Frans 2.855 2.951 3.012
Nederlands 3.174 3.351 3.742
Totaal 6.062 6.334 6.781

  2014 2015 2016
Aantal initiële voorstellen 5.132 5.542 5.972
(+34 dossiers in behandeling)
Naar het parket doorgestuurde dossiers (zonder voorstel) 930 792 775
Totaal voorgesteld bedrag 2.915.695 € 3.010.935 € 3.802.300 €


Belangrijkste materies waarvoor proces-verbaal werd opgesteld (uit een totaal van ongeveer 50 trefwoorden)
  2014 2015 2016
Temperatuur van levensmiddelen 12,7% 12,6% 13,3%
Bewaaromstandigheden 11,5% 9,7% 8,4%
Hygiëne personeel 10,7% 11,1% 11,3%
Hygiëne horeca 10,0% 9,9% 11,0%
Etikettering van levensmiddelen 9,1% 5,1% 2,9%
Autocontrole 7,9% 8,1% 8,8%
Hygiëne distributie 6,6% 6,8% 7,3%
Product schadelijk verklaard 4,8% 4,4% 4,5%
Rookverbod horeca 2,4% 2,3% 2,4%


Net als de voorgaande jaren worden vaak inbreuken vastgesteld in de horecasector en de detailhandel, te wijten aan een minder professionele instelling van de verantwoordelijken.

Als reactie op die vaststelling heeft het FAVV sinds begin 2011 aan horecazaken voorgesteld om, onder bepaalde voorwaarden, als alternatief voor de administratieve boete, een opleiding te volgen bij de voorlichtingscel van het FAVV.

In 2016 konden 1.950 operatoren van deze mogelijkheid gebruik maken (1.946 in 2014 en 1.961 in 2015). Hiervan schreven 654 zich ook daadwerkelijk in voor een opleiding (790 in 2014 en 742 in 2015), waarvan 357 al konden genieten van de (gedeeltelijke) kwijtschelding van de administratieve boete (607 in 2014 en 553 in 2015).


Om operatoren actief in de sector B2C (bijvoorbeeld bakkers, slagers, grootwarenhuizen, kinderdagverblijven, ambulante handelaars, landbouwers die aan hoeveverkoop doen) te stimuleren hun autocontrolesysteem te laten valideren is het FAVV op 1 januari 2014 daarenboven van start gegaan met een initiatief in verband met de administratieve boetes. Dit initiatief houdt in dat operatoren kunnen vrijgesteld worden van het betalen van hun administratieve boete voor PV’s opgesteld vanaf 1 januari 2014 wanneer zij binnen een bepaalde termijn hun autocontrolesysteem laten valideren door een certificeringsorganisme erkend door het FAVV én een Smiley bekomen.

Ook de operatoren actief in de horecasector kunnen kiezen voor dit initiatief (maar ze moeten een opleiding van 1 dag met al hun personeel volgen OF hun autocontrolesysteem laten valideren en dus een Smiley bekomen).

In totaal vielen 3.808 operatoren in de doelgroep van deze gunstmaatregel: 26 operatoren sloten een overeenkomst af met een erkend certificeringsorganisme en 10 bekwamen reeds de (gedeeltelijke) kwijtschelding van de administratieve boete dank zij de validatie van hun autocontrolesysteem.

Bovenvermelde cijfergegevens dient men als voorlopig te beschouwen wat betreft het jaar 2016. De processen-verbaal van de laatste maanden van 2016 zijn immers nog in behandeling.




Intrekking of weigering van de erkenning of toelating

Wanneer de andere maatregelen (waarschuwingen, PV…) zonder succes werden toegepast, start het FAVV de procedure van weigering, intrekking of schorsing van de erkenning of toelating op. In geval van bevestiging van deze sanctie en wanneer de intrekkingsprocedure wordt ingeleid, kan de operator vragen om gehoord te worden voor de beroepscommissie van het FAVV.

In 2016 werden 33 procedures van weigering en 26 procedures van intrekking opgestart:
  • Tegen 2 procedures werd beroep aangetekend bij de beroepscommissie van het FAVV; in beide gevallen heeft de minister de oorspronkelijke beslissing van het FAVV bevestigd.
  • In 18 gevallen werd de door het FAVV overwogen maatregel bevestigd en moest de operator de activiteiten van zijn inrichting stopzetten.
  • In 32 dossiers werd de procedure stopgezet naar aanleiding van het in orde stellen van de operator of naar aanleiding van de vrijwillige stopzetting van zijn activiteiten.
  • 7 dossiers zijn nog altijd lopende.

Bovendien werden 3 operatoren aan een onmiddellijke intrekking onderworpen (zonder de mogelijkheid om in beroep te gaan), gezien de ernst van de vastgestelde feiten.
 
   
Onze opdracht is te waken over de veiligheid in de voedselketen en de kwaliteit van ons voedsel, ter bescherming van de gezondheid van mens, dier en plant.

ONZE SITES : - FAVV Professionelen
- FAVV Consumenten
- De smiley
- Wetenschappelijk Comité
- Foodweb
- FAVV Enquêtes
CONTACT :
- De woordvoerders
- Lokale controle-eenheden (LCE)
- Interne en externe laboratoria
- Het meldpunt voor de consument
- De ombudsdienst voor de operatoren