Activiteitenverslag 2021 van het FAVV

- Globale analyseresultaten - Sectorale bemonsteringsplannen

E-commerce

Laatst bijgewerkt op 15.06.2022

E-commerce is de verzamelnaam van alle manieren waarbij online handel wordt gevoerd.

Wanneer producten/diensten die deel uitmaken van de voedselketen online worden aangeboden moet, bovenop de bepalingen die algemeen gelden voor e-commerce, de regelgeving nageleefd worden die van toepassing is op deze producten/diensten. Producten/diensten uit de voedselketen moeten ruimer beschouwd worden dan enkel levensmiddelen. Alle producten die onder de bevoegdheid vallen van het FAVV, zoals bijvoorbeeld het online aanbod van gewasbeschermingsmiddelen, levende dieren, sperma en embryo’s, maken hier deel van uit (zie art. 5 Wet van 4 februari 2000 houdende de oprichting van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid).

De meeste Europese en nationale regelgeving maakt geen onderscheid tussen een online en offline (fysiek) aanbod. In beide gevallen moet dus aan dezelfde voorwaarden worden voldaan, tenzij dit door een wettelijke bepaling uitdrukkelijk anders is bepaald.

Toezicht op het online aanbod is echter niet zo eenvoudig te organiseren. Het internet valt namelijk moeilijk te reguleren. Het betreft een wereldwijd netwerk dat geen rekening houdt met geografische grenzen en het is zeer vluchtig: webshops ontstaan en verdwijnen zeer snel. Bovendien vereist controle van het internet van overheidsinstanties een andere expertise dan een gewone fysieke controle bij een bedrijf.

E-commerce wordt een steeds populairdere manier om handel te drijven wereldwijd. Het is niet meer te negeren en alle controle-instanties krijgen er mee te maken. Dit is ook zo binnen het Agentschap: de laatste jaren werd binnen het FAVV een merkbare stijging vastgesteld wat betreft het aantal klachten en onderzoeken in verband met e-commerce. Daarom werden de voorbije jaren specifieke e-commerce cellen opgericht: 1 op het hoofdbestuur en 2 bij de grenscontroleposten (GCP van Zaventem en Bierset). Maar ook de 9 lokale controle-eenheden en de fraudebestrijdingsdienst houden zich bezig met het toezicht op online verkoop.

Het Agentschap is op verschillende manieren actief om het online toezicht te garanderen:

De lokale controle-eenheden: zij behandelen klachten die gaan over online verkoop, indien deze verkoop gebeurt door Belgische operatoren.
De cel e-commerce op het hoofdbestuur:
1. deze cel zorgt voor een algemene ondersteuning van de andere diensten op het vlak van e-commerce:
  1. geven opleidingen aan controleurs over hoe online controles uit te voeren;
  2. helpen de controleurs bij vragen over online controles;
  3. helpen met de identificatie van operatoren of particulieren die hun identiteit verbergen;
2. het uitbouwen van een expertisenetwerk door zowel intern, nationaal als internationaal samen te werken;
3. het toezicht op het online aanbod van producten, afkomstig van buitenlandse webshops;
4. productcontroles: online aankopen.
De controle op postpakketten, besteld via e-commerce, gebeurt door de verschillende GCP.
De fraudebestrijdingsdienst (Nationale Opsporingseenheid, NOE):
1. voert controles uit op Belgische en buitenlandse webwinkels. Deze acties zijn gericht op verschillende soorten producten (fytosanitaire producten, niet-genotificeerde voedingssupplementen,...);
2. verricht online aankopen van verdachte producten om de samenstelling ervan te analyseren.

In 2021 kocht de cel-commerce van het hoofdbestuur 74 producten via internet (met het oog op productcontroles), waarvan 62 bij Belgische webshops en 12 bij buitenlandse webshops. Van deze 74 producten bleken er 13 niet conform.

Van zodra je je als consument op het web begeeft is het belangrijk om op je hoede te zijn. Want hoe eenvoudiger het wordt om producten van over de hele wereld te bestellen en binnen een aantal dagen in je brievenbus te ontvangen, des te eenvoudiger het wordt voor fraudeurs om producten te verkopen die misleidend of zelfs verboden zijn.

Speciale acties in 2021 door de cel e-commerce van het hoofdbestuur

De cel e-commerce van het hoofdbestuur heeft in 2021 twee speciale controleacties uitgevoerd op het internet.

Actie Bamboozling: FAVV heeft deelgenomen aan EU-gecoördineerde actie in 2021.
Meer info op: https://ec.europa.eu/food/safety/agri-food-fraud/eu-coordinated-actions/bamboo-zling_en
Door de cel e-commerce werden 46 aanbiedingen online gevonden, waarin eetsetjes bestaande uit melamine met bamboevezels werden verkocht. Deze aanbiedingen werden met succes verwijderd.
Gezamenlijke actie platform: gedurende 2 weken werd samengewerkt met enkele andere Belgische overheden (FOD Volksgezondheid, FAGG en FOD Financiën) en werden controles uitgevoerd op niet-toegelaten additieven, aanwezigheid voedselinformatie, CBD en bamboe in melaminematerialen.