www.favv.be       FAVV - ACTIVITEITENVERSLAG 2017
Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen
ZOEKMOTOR
A tot Z
FR NL



  Meldingen en gevolgen van controles Afdrukbare versie   |   Laatst bijgewerkt op 14.06.2018

RASFF
Meldingsplicht
Administratieve boetes
Intrekking of weigering van de erkenning of toelating




RASFF

Via het Rapid Alert System for Food & Feed (RASFF) werden in 2017 door alle lidstaten van de EU in totaal 3.764 meldingen gedaan van producten die een risico kunnen betekenen voor mens of dier, waarbij andere lidstaten of derde landen betrokken zijn. Hiervan gingen 200 meldingen uit van België als gevolg van: invoercontroles aan de grens (45), de autocontrole van een bedrijf (80), een officiële controle op de Belgische markt (57), consumentenklachten (4) of e-commerce (14).

  Food Feed Food Contact Material
Alert 76 6 8
Information 43 28 2
Border rejection 36 1 0
Totaal 155 35 10


Evolutie van RASFF-meldingen volgens verschillende criteria



Top 5 van de RASFF-meldingen door België in 2017

Volgens gevaar
Pathogene micro-organismen 32,5%
Mycotoxines 12,5%
Residu’s van diergeneesmiddelen 10,0%
Industriële contaminanten 6,0%
Pesticideresidu’s 5,5%

Volgens product categorie
Vlees (producten) van gevogelte 15,5%
Noten en afgeleide producten 12,5%
Vlees (producten) (andere dan gevogelte) 11,0%
Diervoeders 10,5%
Voedingssupplementen e.d. 7,5%


In 2017 heeft het RASFF-contactpunt 475 meldingen met bijkomende informatie (“additionals”) verspreid binnen België; deze waren bestemd voor informatie of voor opvolging.




Meldingsplicht

Elke operator die activiteiten uitoefent die onder de bevoegdheid van het FAVV vallen, is verplicht om het FAVV in te lichten wanneer hij een vermoeden of reden heeft om aan te nemen dat een product dat door hem ingevoerd, geproduceerd, gekweekt, geteeld, verwerkt, vervaardigd of gedistribueerd werd, schadelijk kan zijn voor de gezondheid van mens, dier en plant (KB van 14/11/2003, art. 8 § 1). In onderstaande tabel wordt het aantal meldingen per dienst en de evolutie in de tijd weergegeven.

Aantal meldingen per dienst en evolutie daarvan in de tijd
Sector 2015 2016 2017
Primaire sector 97 88 110
Transformatie 482 588 636
Distributie 219 233 265
Import-Export 1 1 2
Totaal 799 910 1.013

De evolutie in de tijd van het aantal meldingen per gevarenklasse wordt in de tabel hieronder weergegeven.

Aantal meldingen per gevarenklasse en evolutie daarvan in de tijd
Gevaargroep 2015 2016 2017
Chemische gevaren 240 270 297
Biologische gevaren 31 30 25
Microbiologische gevaren 408 473 543
Fysische gevaren 57 70 68
Andere gevaren 63 67 80
Totaal 799 910 1.013

Het aantal meldingen door operatoren steeg met 11% tegenover 2016 tot een totaal van 1013 meldingen.

Het aantal meldingen voor microbiologische gevaren blijft stijgen (+15%), in 2017 opnieuw voornamelijk met betrekking tot de aanwezigheid van Listeria monocytogenes (+23%). De meeste meldingen voor microbiologische gevaren hebben nog steeds betrekking op de aanwezigheid van Salmonella sp. (274 meldingen) in diverse levensmiddelen, diervoeders en voedermiddelen.

Microbiologische gevaren blijven de belangrijkste reden van melding (54%) gevolgd door de meldingen over chemische gevaren (29%).

Verdeling van de meldingen volgens de aard van het gevaar
Klasse van het gevaar Gevaar 2015 2016 2017
Chemische gevaren Zware metalen 15 17 28
Residuen van diergeneeskundige middelen 71 89 75
Residuen van bestrijdingsmiddelen 61 71 62
Mycotoxines 14 24 28
Niet-toegelaten kleurstoffen 11 12 13
Dioxines & PCB 6 2 8
Migratie 1 3 2
Allergenen 54 24 20
Andere chemische gevaren 7 28 61
Biologische gevaren Dierenziektes (Gemeld via het kanaal van de meldingsplicht) 19 12 11
Plantenziektes en schadelijke organismen 8 11 14
Andere biologische gevaren 4 7 0
Microbiologische gevaren Bacilllus sp. 16 5 9
Campylobacter 3 1 3
Clostridium sp. 2 0 0
Escherichia coli 14 19 19
Listeria monocytogenes 69 118 145
Salmonella sp. 267 278 274
Vibrio sp. 1 2 0
Staphylococcus aureus 3 1 1
Pseudomonas sp. (Ps. aerogunosa, Ps. fluorescens) / / 12
Vermoeden voedseltoxi-infectie 15 11 12
Gisten 0 3 1
Schimmelvorming 2 6 7
Hepatitis A 0 0 1
Norovirus / 7 7
Andere microbiologische gevaren 16 22 52
Fysische gevaren Plastiek 8 23 13
Rubber / 4 0
Metaal 8 18 17
Glas 17 6 19
Hout & papier 5 4 0
Steen 0 4 0
Verpakkingsmateriaal 0 0 0
Biologisch materiaal 9 6 9
Andere vreemde voorwerpen 10 5 10
Andere gevaren Autocontrole, traceerbaarheid 6 3 5
Hygiëne & infrastructuur 1 0 2
GGO 2 0 0
Waarborgen 4 5 4
Pesticiden (niet toegelaten, vervallen, etikettering) 14 1 0
Illegale invoer pups 0 0 0
Niet-gespecificeerde gevaren 10 26 31
Etikettering 26 32 38
Totaal   799 910 1.013




Administratieve boetes

Het koninklijk besluit van 22 februari 2001 houdende organisatie van de controles die worden verricht door het FAVV, bepaalt dat in de voedselketen vastgestelde inbreuken aanleiding kunnen geven tot een administratieve sanctie: de betaling van een administratieve boete door de overtreder doet de strafvordering vervallen.

De afhandeling van de procedure voor het voorstellen van administratieve boetes wordt, op basis van de taalrol, toevertrouwd aan een jurist-commissaris van de administratieve boetes. Nadat hij de parketten de mogelijkheid heeft gegeven om de vastgestelde inbreuken te vervolgen, stelt hij een administratieve boete voor. Voor wanbedrijven (correctionele straf) wordt een bedrag van 200 € tot 40.000 € voorgesteld; voor overtredingen (politiestraf) is dit 100 €.

De commissaris van de administratieve boetes steunt op de strafbepalingen van de wetten waarvoor het FAVV bevoegd is en houdt daarbij rekening met de individuele situatie van de overtreder, de ernst van de inbreuken of het aantal, de weerslag op de gezondheid van consumenten, dieren of planten en het eventueel voorkomen van recidive.


Evolutie van het aantal door de commissarissen van de administratieve boetes behandelde dossiers
  2015 2016 2017
Duits 32 27 23
Frans 2.951 3.012 3808
Nederlands 3.351 3.742 4046
Totaal 6.334 6.781 7.877

  2015 2016 2017
Aantal initiële voorstellen 5.543* 6.012* 6.831*
(+73 dossiers in behandeling)
Naar het parket doorgestuurde dossiers (zonder voorstel) 791* 773* 973*
Totaal voorgesteld bedrag voor de boetes 2.987.438 €* 3.451.225 €* 4.032.810 €*
* Deze cijfers evolueren in functie van de behandeling door de parketten en door de commissarissen van de administratieve boetes.


Belangrijkste materies waarvoor proces-verbaal werd opgesteld (uit een totaal van ongeveer 50 trefwoorden)
  2015 2016 2017
Temperatuur van levensmiddelen 12,6% 13,3% 8,4 %
Bewaaromstandigheden 9,7% 8,4% 7,4 %
Hygiëne personeel 11,1% 11,3% 9,5 %
Hygiëne horeca 9,9% 11,0% 9,5 %
Etikettering van levensmiddelen 5,1% 2,9% 3,2 %
Autocontrole 8,1% 8,8% 11,5 %
Hygiëne distributie 6,8% 7,3% 6,8 %
Product schadelijk verklaard 4,4% 4,5% 4,1 %
Rookverbod horeca 2,3% 2,4% 1,8 %


Net als de voorgaande jaren worden vaak inbreuken vastgesteld in de horecasector en de detailhandel, te wijten aan een minder professionele instelling van de verantwoordelijken.

Als reactie op die vaststelling heeft het FAVV sinds begin 2011 aan horecazaken voorgesteld om, onder bepaalde voorwaarden, als alternatief voor de administratieve boete, een opleiding te volgen bij de voorlichtingscel van het FAVV.

In 2017 konden 2.106 operatoren van deze mogelijkheid gebruik maken (1.961 in 2015 en 1.950 in 2016). Hiervan schreven 524 zich ook daadwerkelijk in voor een opleiding (745 in 2015 en 672 in 2016), waarvan 179 al konden genieten van de (gedeeltelijke) kwijtschelding van de administratieve boete (564 in 2015 en 533 in 2016).


Om operatoren actief in de sector B2C (bijvoorbeeld bakkers, slagers, grootwarenhuizen, kinderdagverblijven, ambulante handelaars, landbouwers die aan hoeveverkoop doen) te stimuleren hun autocontrolesysteem te laten valideren is het FAVV op 1 januari 2014 daarenboven van start gegaan met een initiatief in verband met de administratieve boetes. Dit initiatief houdt in dat operatoren kunnen vrijgesteld worden van het betalen van hun administratieve boete voor PV’s opgesteld vanaf 1 januari 2014 wanneer zij binnen een bepaalde termijn hun autocontrolesysteem laten valideren door een certificeringsorganisme erkend door het FAVV én een Smiley bekomen.

Ook de operatoren actief in de horecasector kunnen kiezen voor dit initiatief (maar ze moeten een opleiding van 1 dag met al hun personeel volgen OF hun autocontrolesysteem laten valideren en dus een Smiley bekomen).

In totaal vielen 4.389 operatoren in de doelgroep van deze gunstmaatregel: 26 operatoren sloten een overeenkomst af met een erkend certificeringsorganisme en 12 bekwamen reeds de (gedeeltelijke) kwijtschelding van de administratieve boete dank zij de validatie van hun autocontrolesysteem.

Bovenvermelde cijfergegevens dient men als voorlopig te beschouwen wat betreft het jaar 2017. De processen-verbaal van de laatste maanden van 2017 zijn immers nog in behandeling.




Intrekking of weigering van de erkenning of toelating

Wanneer de andere maatregelen (waarschuwingen, PV…) zonder succes werden toegepast, start het FAVV de procedure van weigering, intrekking of schorsing van de erkenning of toelating op. In geval van bevestiging van deze sanctie en wanneer de intrekkingsprocedure wordt ingeleid, kan de operator vragen om gehoord te worden voor de beroepscommissie van het FAVV.

In 2017 werden 49 procedures van weigering en 55 procedures van intrekking opgestart:
  • Tegen 12 procedures werd beroep aangetekend bij de beroepscommissie van het FAVV, waarvoor de minister een beslissing moest nemen. Voor 7 dossiers bevestigde de minister het aanvankelijke besluit van het FAVV. Voor één dossier werd de voorgestelde periode van opschorting van activiteit verkort. De laatste 4 dossiers worden nog steeds geëvalueerd door de beroepscommissie.
  • In 33 gevallen werd de door het FAVV overwogen maatregel bevestigd en moest de operator de activiteiten van zijn inrichting stopzetten.
  • In 52 dossiers werd de procedure stopgezet omdat de operator zich intussen in orde had gesteld of zijn activiteiten vrijwillig had stopgezet.
  • 7 dossiers zijn nog lopende.

Bovendien werden 11 operatoren aan een onmiddellijke intrekking onderworpen (zonder de mogelijkheid om in beroep te gaan), gezien de ernst van de vastgestelde feiten.
 
   
Onze opdracht is te waken over de veiligheid in de voedselketen en de kwaliteit van ons voedsel, ter bescherming van de gezondheid van mens, dier en plant.

ONZE SITES : - FAVV Professionelen
- FAVV Consumenten
- De smiley
- Wetenschappelijk Comité
- Foodweb
- FAVV Enquêtes
CONTACT :
- De woordvoerders
- Lokale controle-eenheden (LCE)
- Interne en externe laboratoria
- Het meldpunt voor de consument
- De ombudsdienst voor de operatoren